Spektakularny przejazd kolumny samochodów pancernych II Korpusu gen. Władysława Andresa oraz barwne widowisko plenerowe z czasów powstania styczniowego były głównymi atrakcjami Pikniku Historycznego w Nasutowie k/Lublina. 

W sobotę 27 maja 2017 r. do Domu Nasutów przybyli miłośnicy przygody by spotkać z żywą historią. Można było uczestniczyć w warsztatach „Światło witraży” by pod okiem artystów, samodzielnie robić ozdoby ze szkła i cyny.  Dużym zainteresowaniem cieszyły się także pokazy kunsztu kowalskiego.  Miech i palenisko wzorowane na warsztat kowalski z IV – V wieku pozwalały na wykuwanie celtyckich noży, późnorzymskich mieczy i wczesnosłowiańskich narzędzi. Ponadto dzieci mogły przejechać się wozami strażackimi i zobaczyć akcję ratowniczą w wykonaniu druhów z OSP Nasutów. Dzieci także chętnie korzystały z możliwości pomalowania twarzy w biało-czerwone barwy narodowe. Młodzież uczestniczyła w militarnej grze terenowej prowadzonej przez specjalsów z grupy BORSUK. Natomiast przejażdżki wozami konnymi po lasach Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego  cieszyły się popularnością wśród uczestników w każdym wieku. 

Organizatorzy przygotowali szczególne atrakcje dla znawców militariów.  Oblegane były oryginale samochody służące w kampanii włoskiej II Korpusu. W kolumnie wystawionej przez Fundację Niepodległości zobaczyć można było m.in. opancerzonego Dodga i słynnego terenowego Willysa MB. Wielkie emocje budził otwierający pokazy najnowszy nabytek  Fundacji wojskowy motocykl Enfield z 1936 r. Nie mniejszym zainteresowaniem cieszył się zrekonstruowany w większości z oryginalnych części, ponad 100-letni Ford. Samochód zdobyty na rosjanach podczas I wojnie światowej służył w odradzającym się Wojsku Polskim. Ford prezentowany był przez grupę rekonstrukcyjną 8 p.p. Legionów z Kocka. Oprócz wyposażenia żołnierzy z pierwszej połowy XX wieku zobaczyć i dotknąć można było także militaria z dawniejszych czasów. Pistolety i karabiny czarno-prochowe używane przez powstańców listopadowych i styczniowych., kosy bojowe i piki, kozackie szaszki, francuskie tasaki i szable oraz imponującą kolekcję polskich szabli. Wśród białego oręża Rzeczypospolitej królowała oryginalna batorówka, pierwsza polska, zakrzywiona szabla z połowy XVI wieku.

Na zakończenie Pikniku  pokazano widowisko plenerowe „Tajemnica powstańczego skarbu”.  Spektakl przygotowany przez Teatr z Nasutowa przeniósł widzów do polskiego dworku z lat 60-tych XIX wieku. Historia pełna jest tajnych spisków, brawurowych akcji i potyczek  przebiegłych carskich szpiegów i dzielnych polskich agentów.  Sztuka w wykonaniu 40 aktorów w atrakcyjny sposób przybliża dzieje polskiej walki o wolność. Aktorzy to finałowej sceny Poloneza zaangażowali uczestników i powiedli rodzinnie staropolski taniec.

Warto dodać, że Teatr z Nasutowa – działający w ramach Towarzystwa Edukacji Patriotycznej im. gen. K. Ziemskiego - posiada w swoim repertuarze m.in. spektakl „Listy z wojny” oparty na autentycznej korespondencji mieszkańców wsi z rodzinami z okresu II wojny światowej  - z obozów, wojska.

Pogoda dopisała, a uczestnicy… dojechali również z Chełma, a nawet spoza Lubelszczyzny np. Radomia.

Organizatorami pikniku były:  Dom Nasutów, Fundacja Niepodległości i Towarzystwo Edukacji Patriotycznej im. gen. K. Ziemskiego. 

Na zakończenie warto zauważyć, że z okolic Nasutowa (gminy Niemce) pochodzą lub były związane co najmniej trzy wybitne postacie, które zapisały się złotymi zgłoskami w historii Polski. Są to Kajetan Cieszkowski „Ćwiek”* (XIX w. – Powstanie Styczniowe), gen. Karol Ziemski** (AK – Powstanie Warszawskie), ks. S. Wyszyński*** (Prymas Tysiąclecia)!

Zapraszamy do Nasutowa na Piknik Historyczny już za rok - najpóźniej. 

Sergiusz Kieruzel, Jan Fedirko, Nasutów 27 V 2017 r.                                           

* Kajetan Cieszkowski „Ćwiek” – twórca i dowódca wystawionego własnym sumptem V Oddziału Wojsk Narodowych Województwa Lubelskiego.

Oddział  zawdzięczający swoją nazwę dowódcy płk Kajetanowi Cieszkowskiemu "Ćwiekowi" – herbu „Dołęga” – liczył do 1200 powstańców i brał udział w wielu bitwach w latach 1863-64 m.in. pod Brzezinami (obecny Nowy Staw) oraz niezliczonych potyczkach. Dzięki dziedziczce był jedynym w Powstaniu Styczniowym jednolicie umundurowany polski oddział (poza Żuawami Śmierci, ale to oddziały francuskie). Szaro-niebieskie sukmany z charakterystycznymi żółtymi wykończeniami powodują, że do dziś jednostki WP stacjonujące na Lubelszczyźnie starają się kontynuować tę tradycję i posiadać żółte elementy w umundurowaniu. Tradycję oddziału podtrzymuje Grupa Rekonstrukcyjna Nasutowski Oddział Ćwieków przy Domu Nasutów, która m.in. opiekuje się (z Fundacją Nowy Staw i Fundacją Niepodległości) mogiłami Powstańców nie tylko z tego oddziału i okresu.

** Generał brygady Karol Jan Ziemski – z-ca Dowódcy Powstania Warszawskiego, dowodził obroną Startego Miasta. Pochodzi z Nasutowa, w Lublinie (w 1918 r.) utworzył Legie Akademicka. Po zakończeniu I wojny światowej obrońca Lwowa i uczestnik wojny z bolszewikami. Podczas II wojny światowej m.in. obrońca twierdzy Modlin w 1939 r.

dowódca Powstania Warszawskiego na Starym Mieście w 1944 r. i zastępca dowódcy Powstania. Na emigracji członek Rady Narodowej na Uchodźstwie; przewodniczący Komisji Krzyża AK dwukrotnie odznaczonego Krzyżem Virtuti Militari za męstwo i rany odniesione na polu walki; trzykrotnie Krzyżem Walecznych za odwagę na polu chwały oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta.

W 2014 r. sumptem Fundacji Niepodległości w nasutowskim kościele parafialnym odsłonięto tablicę upamiętniającą Generała.

*** ks. Stefan Kardynał Wyszyński – podczas II wojny światowej jako młody ksiądz  ukrywał się u Zamojskich w Kozłówce (w przypałacowej kaplicy). Po namierzeniu przez gestapo lasami przedostał się do Nasutowa, gdzie znalazł schronienie „na zapiecku” u Państwa Gospodarków (na których ziemi poswatał Dom Nasutów Fundacji Nowy Staw).

Dziś przez lasy Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego (z inicjatywy Nasutowskiej Parafii NMP Królowej Polski) wiedzie szlak Kardynała Wyszyńskiego - późniejszego bp. Lubelskiego i oczywiście Prymasa Polski.