Data 10 lutego jako Dnia Sybiraka - którego obchody 77 rocznicy przypadają w br. - ustanowiona jest w sposób symboliczny. Wszak wywózki naszych rodaków przez rosyjskich oprawców sięgają XVIII wieku. W nocy z 9 na 10 lutego 1940 sowieccy oprawcy zapoczątkowali kolejną falę wywózek ludności polskiej (ale nie tylko, bo również Ukraińców i Białorusinów, a także Bałtów) z terenów, które zajęli od września 1939 r. Główny szlak deportacji wiódł na Syberię oraz do Kazachstanu, gdzie rodziny urzędników, policjantów i leśników, a także wojskowych i właścicieli ziemskich którzy przeżyli morderczą podróż w bydlęcych wagonach wyrzucano na nieludzkiej ziemi (wiecznej zmarzlinie bądź pustyniach środkowej Azji). NKWD dawało na spakowanie zaskoczonym ludziom kilka minut i nie zważano na kilkudziesięciostopniowy mróz wyrzucając ich z domostw.

Rosja radziecka w 1940-1941 r. przeprowadziła cztery wielkie wywózki ze wschodnich ziem Rzeczpospolitej- w lutym, kwietniu i czerwcu 1940 roku oraz maju 1941 r. Deportacje miały oczyścić te ziemie z niepewnego społecznie i narodowościowo dla sowietów elementu, zaś system łagrów uzyskiwał nową siłę roboczą. Dane sowieckie mówią o ponad 330 tys. „przesiedlonych”. Zdecydowana większość z nich zginęła, zaś tylko nieliczni wrócili po wojnie do Polski.

Lubelski program obchodów – 12 lutego br – przewiduje m.in.:

- Mszę św. w intencji Polaków zmarły i pomordowanych na zesłaniu (o godz. 12, k-ł pw. Wniebowzięcia NMP Zwycięskiej –ul. G. Narutowicza 6)

- uroczystości (z ceremoniałem wojskowym) przy pomniku matki Sybiraczki (godz. 13 – przy Skwerze Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, koło Centrum Kultury)

Jan Fedirko, FN, luty 2017 r, L-n    

P.S. Tradycyjnie zachęcamy do zapoznania się z „Marszem Sybiraków”, którego wersy są niejako historią współczesna Polski „w pigułce”:

Marsz Sybiraków

Z miast kresowych, wschodnich osad i wsi,

Z rezydencji, białych dworków i chat

Myśmy wciąż do Niepodległej szli,

Szli z uporem, ponad dwieście lat!

Wydłużyli drogę carscy kaci,

Przez Syberię wiódł najkrótszy szlak

I w kajdanach szli Konfederaci

Mogiłami znacząc polski trakt...

Z Insurekcji Kościuszkowskiej, z powstań dwóch,

Szkół, barykad Warszawy i Łodzi;

Konradowski unosił się duch

I nam w marszu do Polski przewodził.

A myśmy szli i szli - dziesiątkowani!

Przez tajgę, stepy - plątaniną dróg!

A myśmy szli i szli - niepokonani!

Aż "Cud nad Wisłą" darował nam Bóg!

Z miast kresowych, wschodnich osad i wsi,

Szkół, urzędów i kamienic i chat:

Myśmy znów do Niepodległej szli,

Jak z zaboru, sprzed dwudziestu lat.

Bo od września, od siedemnastego,

Dłuższą drogą znów szedł każdy z nas:

Przez lód spod bieguna północnego,

                  Przez Łubiankę, przez Katyński Las!

Na nieludzkiej ziemi znowu polski trakt

Wyznaczyły bezimienne krzyże...

Nie zatrzymał nas czerwony kat.

Bo przed nami Polska - coraz bliżej!

I myśmy szli i szli - dziesiątkowani!

Choć zdradą pragnął nas podzielić wróg...

I przez Ludową przeszliśmy – niepokonani

Aż Wolną Polskę raczył wrócić Bóg!!!