W roku bieżącym przypada 75. rocznica utworzenia - z jednostek Armii Polskiej na Wschodzie - 2 Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa. Do dzisiaj przetrwały w Izraelu ślady obecności polskich żołnierzy na terenach, gdzie przygotowywali się i szkolili do walki Europie. Na początku stycznia delegacja Fundacji Niepodległości odwiedziła w Ziemi Świętej miejsca szczególnie zapisane na szlaku wojennej wędrówki Polaków.
W Tyberiadzie (n/z) przy kościele pw. Św. Piotra znajduje się kamienny monument w postaci polowego ołtarza, ufundowany w 1945 r. przez polskich żołnierzy na pamiątkę ich pobytu nad Jeziorem Galilejskim. "To miejsce szczególne w Izraelu, bo na tym pomniku - Ołtarzu Ojczyzny - umieszczono herby najważniejszych polskich miast m.in. Wilna, Lwowa, ale także Poznania i Gdańska. To pokazuje, że żołnierze, którzy przybyli do Palestyny pochodzili ze wszystkich zakątków Rzeczypospolitej" - tak niedawno opisał to miejsce, podczas pielgrzymki weteranów 2 Korpusu Polskiego, Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.
Przy ołtarzu w Tyberiadzie umieszczona jest poruszająca inskrypcja:

ŻOŁNIERZE ARMII POLSKIEJ NA ŚR. WSCH. O.O.FRANCISZKANOM OPIEKUNOM ZIEMI ŚW. NA PAMIĄTKĘ POBYTU W TYBERIADZIE / TOBIE KRÓLOWO KORONY POLSKIEJ Z WIARĄ NIEZŁOMNĄ ŻE PRZYWRÓCISZ WOLNOŚĆ I WIELKOŚĆ TWEGO NARODU I PAŃSTWA - SKROMNE DZIEŁO RĄK WŁASNYCH NA ŚRODK. WSCH. Z CZCIĄ I MIŁOŚCIĄ OFIAROWUJĄ. R.P. 1945

Delegacja Fundacji Niepodległości zapaliła też znicze na cmentarzu katolickim na wzgórzu Syjon w Jerozolimie, pod pomnikiem poświęconym pamięci żołnierzy i cywilów 2 Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa, zmarłych w Jerozolimie w trakcie tułaczki z sowieckich łagrów do Ojczyzny. Ich pomnik znajduje się w centrum polskiej kwatery. Wśrod nekropolii rozsianych poza granicami Ojczyzny, niedawno gruntownie odnowiona polska kwatera cmentarza katolickiego w Jerozolimie, na gorze Syjon, zajmuje szczególne miejsce. Kwaterę tę, z uwagi na jej rozmiary i wyodrebnioną lokalizację nieoficjalnie nazywano "cmentarzem polskim". Spoczywa tu 86 osob zmarłych na przestrzeni przeszło 60 lat. W wiekszości są to uchodźcy z czasów drugiej wojny światowej, żolnierze i członkowie ich rodzin, ktorym nie dane bylo powrócić z wojennej tułaczki do wolnej Ojczyzny. Jest wśrod nich wiele postaci znaczących. Swój nagrobek mają tu m.in. ostatni przedstawiciel niepodleglej Rzeczypospoliej w Jerozolimie - konsul Aleksy Wdziekonski, czy pierwszy rektor Polskiej Misji Katolickiej w Ziemi Świętej ks. Stefan Pietruszka-Jabłonowski. Obok nich spoczywają oficerowie Samodzielnej Brygady Strzelcow Karpackich i armii gen. Andersa, przedstawiciele wychodźczych elit,
dyplomaci, urzędnicy państwowi i ziemianie. Ludzie o życiorysach niepowszednich, patrioci. Na masywnej kamiennej bramie w murze z jerozolimskiego wapienia, prowadzącej na cmentarz, przyczepiono niewielką tabliczkę z informacją, że na tym cmenatrzu spoczywa także Oskar Schindler.

Innym wzruszającym śladem obecności polskich żołnierzy w Jerozolimie są dwie stacje Drogi Krzyżowej - Via Dolorosa - szlaku, który Jezus w męce przebył od rzymskiego pretorium na Kalwarię. Obie znajdują się przy ruchliwej dzisiaj ulicy El-Wad i na terenie ormiańsko-katolickiego klasztoru.
Stacja III (Jezus pierwszy raz upada pod krzyżem) zawdzięcza od 1947 swój obecny wygląd składkom Polaków przebywającym podczas II wojny światowej w Ziemi Świętej. Kaplicę zdobią typowo polskie wyobrażenia symboliczne. Główne rzeźby Stacji III i Stacji IV (Jezus spotyka Matkę) są dziełem żołnierza II Korpusu, Tadeusza Zielińskiego. Mensę ołtarza IV Stacji podtrzymują dwa polskie orły. Także tu zapłonęły pamiątkowe znicze od Fundacji Niepodległości.

/foto: Lucyna Omieczyńska, tekst: Maciej Szymczak

TYBERIADA - OŁTARZ POLOWY ZBUDOWANY PRZEZ ŻOŁNIERZY 2 KORPUSU POLSKIEGO PRZY KOŚCIELE ŚW. PIOTRA

 CMENTARZ POLSKI ŻOŁNIERZY 2 KORPUSU POLSKIEGO NA ZBOCZU GÓRY SYJON W JEROZOLIMIE

 JEROZOLIMA - III STACJA DROGI KRZYŻOWEJ (Jezus pierwszy raz upada pod krzyżem)