Tegoroczna zbiórka zniczy, z powodu wszechobecnej pandemii odbyła się w bardzo ograniczonym zakresie. Mimo tego, do siedziby Hufca Pracy w Lublinie przy ul. Łabędziej, gdzie od lat znajduje się sztab akcji przyszło wiele paczek z zebranymi zniczami. Najbardziej zaimponowali nam młodzi patrioci ze szkolnego (Szkoła Podstawowa Nr 6 w Otwocku) Klubu Młodego Patrioty im. 100-lecia Niepodległej, którym opiekuje się pani Maria Celoch. Przysłali z Otwocka do Lublina kilkanaście pudeł z zebranymi zniczami…
Nie udało nam się w tym roku zorganizować akcji porządkowania polskich cmentarzy na Wołyniu. I zapalić zniczy na cmentarzach, rokrocznie porządkowanych. Wszystkie zgromadzone w minionym roku znicze zebrane podczas kwesty 1 listopada przekazaliśmy Konsulatowi Generalnemu RP w Łucku. Czterokrotnie samochód dostawczy łuckiego Konsulatu kursował na trasie Lublin – Łuck by przewieźć cały, zebrany w 2019roku „plon”. W sumie przekazaliśmy ok. 8 500 zniczy. Konsulat rozdysponował je pośród polskich towarzystw i parafii na Wołyniu. Zapłonęły na polskich cmentarzach 1 i 11 listopada br. Tyle mogliśmy zrobić dla polskiej pamięci w tych trudnych czasach pandemii.
W imieniu organizatorów: Konsulat Generalny RP w Łucku, TVP 3 Lublin, Towarzystwo Przyjaciół Krzemieńca i Ziemi Wołyńsko-Podolskiej, Fundacja Niepodległości, Lubelska Wojewódzka Komenda OHP, dziękujemy tym, którzy rokrocznie (także w tym roku) włączali się w akcję zbiórki zniczy. To dzięki Wam i tym wszystkim darmowym darczyńcom, którzy dzielili się swoimi zniczami mogliśmy w tym i minionych latach zapalić znicze na tysiącach polskich grobów rozsianych od Podola, przez Wołyń aż po Nowogródczyznę i Wilno.
17 listopada br. młodzież Hufca Pracy w Lublinie oraz delegaci Fundacji Niepodległości zapalili symboliczne znicze na grobach Wołyniaków, pochowanych na lubelskich nekropoliach.
Fotorelacja z wydarzenia aut. naszych Wolontariuszy na tej stronie w zakładce Multimedia/Galeria:
https://www.fundacja-niepodleglosci.pl/multimedia/2322-znicze-na-wolynskich-grobach-w-lublinie-oraz-zbiorka-2020 

Zrządzeniem Historii nie mogli wrócić po roku 1945 na ojcowiznę. Osiedlali się w całej Polsce, ale najwięcej z nich zatrzymało się na Lubelszczyźnie. Po cichu liczyli, że jeśli Historia znów zerwie się z łańcucha, stąd będzie najbliżej do Domu. Większość z nich już nigdy nie zobaczyła swoich rodzinnych stron.
Nasz funeralny szlak rozpoczęliśmy od upamiętnienia grobów żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej spoczywających na cmentarzu przy Drodze Męczenników Majdanka w Lublinie. To tutaj mają od 1991 roku swoją, wojskową kwaterę. Z każdym rokiem przybywa grobów… Zapaliliśmy znicze na wszystkich, a jest tu ich ok. 40. Na koniec pomodliliśmy się za dusze bohaterskich żołnierzy i wysłuchaliśmy krótkiej opowieści o ich losach. Ten rytuał będziemy powtarzać przy każdym z kolejnych odwiedzanych tego dnia miejsc.
27 Wołyńska Dywizja Piechoty AK była największą, zwartą jednostką partyzancką czasu II wojny światowej. W swoim apogeum (marzec 1943) liczyła ok. 6 500 żołnierzy. W styczniu 1943 roku Komendant Okręgu Wołyńskiego AK, płk Kazimierz Bąbiński, ps. Luboń wydał rozkaz powołania Dywizji, której celem miała być ochrona ludności polskiej przed ludobójczą akcją Ukraińskiej Powstańczej Armii. Szlak bojowy 27 Dywizji wiódł znad wołyńskich piasków, aż po lubelskie lasy. I tu, w Skrobowie, pod Lubartowem wołyńscy żołnierze 25 lipca 1944 roku zostali rozbrojeni przez Sowietów. W heroicznym boju przemierzyli blisko 600 km bijąc się z Niemcami, Rosjanami i Ukraińcami. Pod ogniem i pośród niewygód leśnego życia hartowała się determinacja jakiej w warunkach pokoju nie sposób wykreować. Dlatego wielu spośród nich nie złamały później ubeckie więzienia, łagierny głód czy kombatanckie zaszczyty podawane na tacy przez renegatów z Armii Ludowej.
Na cmentarzu przy Drodze Męczenników Majdanka pochyliliśmy się jeszcze przy grobie kpt Michała Fijałki, ps. Sokół. „Pospieszył się” odchodząc na wieczną wartę w roku 1983, kiedy nie było jeszcze wydzielonej kwatery dla Wołyniaków i spoczął w rodzinnym grobie, wraz z żoną, Antoniną, ps. Wierna (zm. w 2014 roku), która była łączniczką i sanitariuszką Wołyńskiej Dywizji.
Na cmentarzu przy ulicy Lipowej zapaliliśmy znicze przy grobie ks. Zbigniewa Staszkiewicza. Ks. Zbyszek bywał wielokrotnie w Hufcu przy okazji organizowanych tu spotkań kombatantów z Wołynia. My, którzy jeździliśmy na obozy wołyńskie mamy wobec ks. Zbyszka wieczny dług: to na jego ojcowiźnie w Kowlu kwaterowaliśmy dziesiątki razy. Ziemię swoich rodziców przekazał na potrzeby Kościoła i w latach 90. tych stanął tam polski kościółek pw. Św. Anny, a obok niego plebania. Na dużym przykościelnym placu rozbijaliśmy namioty, a część obozowiczów nocowała na terenie plebanii. Jeszcze w czerwcu br. uczestniczyliśmy w hucznie obchodzonym przez ks. Zbyszka 70-leciu kapłaństwa… Był najstarszym księdzem Archidiecezji Lubelskiej. Mimo tego, że poruszał się już na wózku żartował podczas uroczystości: „cieszę się, że Pan Bóg kopnął mnie w nogi, nie w głowę”. Wspominał, opowiadał, gawędził. Zawsze pogodny, otwarty, optymistyczny... I zawsze pytał o Wołyń, o Kowel, o ludzi Stamtąd. Zmarł 31 października 2020 roku. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu przy ul. Lipowej.
Ta sama nekropolia stała się miejscem spoczynku Henryka Cybulskiego, ps. Harry. Jego życiorys to sekwencje filmu sensacyjnego. Leśnik z Przebraża, biegacz długodystansowy, zesłaniec syberyjski, uciekinier z zesłania, komendant ośrodka w Przebrażu, największej polskiej samoobrony na Wołyniu, gdzie w czasie apogeum mordów na Polakach schroniło się ok. 10 000-15 000 tysięcy uciekinierów. Nie ma dziś Przebraża na mapie Wołynia. Jest mała wioska Hajowe. I cmentarz, na którym leżą żołnierze Harry`ego… Przy zbiegu ulic Mełgiewskiej i Turystycznej w Lublinie znajduje się rondo nazwane na cześć bohatera.
Ostatnim etapem naszej akcji był grób Sylwestra Brokowskiego, ps. Bogoria, dowódcy ostatniego zwartego oddział Wołyńskiej Dywizji tzw. Batalionu zastępczego, który swój szlak bojowy zakończył na ziemi zamojskiej (Szczebrzeszyn, 30 lipca 1944 roku), już po rozbrojeniu Dywizji pod Skrobowem na Lubelszczyźnie. Zasłużone dla pamięci czynu bojowego 27 WDP AK Lubelskie Środowisko Żołnierzy Wołyńskiej Dywizji ufundowało na tym zapomnianym grobie okolicznościową tabliczkę upamiętniającą bohatera.

Instytucje, które wspierały dotychczas naszą kwestę:
/ parafie
- parafia pw. Trójcy Świętej w Lublinie
- parafia pw. Świętego Krzyża w Lublinie

/ placówki Straży Granicznej Nadbużańskiego Oddziału SG im. 27 WDP AK
- PSG w Horodle
- PSG w Hrubieszowie
- PSG w Dorohusku

/ stowarzyszenia kresowe:
- Lubelskie Środowisko 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK
- Społeczny Komitet Budowy Pomnika w Hołdzie Polakom Ofiarom Ludobójstwa
Dokonanego przez Nacjonalistów Ukraińskich na Wołyniu i Kresach Południowo-
Wschodnich (z Kraśnika)

/ urzędy miejskie
- Urząd Miasta Kraśnik (Centrum Kultury i Promocji w Kraśniku)
/ jednostki Ochotniczych Hufców Pracy
- Hufiec Pracy 3-16 w Kraśniku
- Hufiec Pracy 3-18 w Lublinie

/ szkoły
- Zespół Szkół Rzemiosła i Przedsiębiorczości im. Jana Kilińskiego w Lublinie
- Zespół Szkół Odzieżowo-Włókienniczych im. Władysława St. Reymonta w Lublinie
- Zespół Szkół Budowlanych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Lublinie
- Zespół Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie
- Szkoła Podstawowa Nr 3 im. J. Słowackiego w Lublinie
- II Liceum Ogólnokształcące im. Piotra Firleja w Lubartowie
- Zespół Szkół Nr 2 w Kraśniku
- Zespół Szkół Nr 3 w Kraśniku
- Zespół Szkół Nr 3 w Puławach
- Szkoła Podstawowa Nr 6 w Otwocku i działający przy szkole Szkolny Klub
Młodego Patrioty im. 100-lecia Niepodległej
/ inne
- Towarzystwo Gimnastyczne Sokół w Lublinie
- Specjalny Ośrodek Szkolono-Wychowawczy Nr 1 w Lublinie
- Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 2 w Lublinie
- Stowarzyszenie SŁUCHAJ PATRZ POMAGAJ w Lublinie
- Wielopokoleniowy Klub Wolontariusza w Lublinie
- Stowarzyszenie SOLIDARNI 2010
- Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych
- Drużyna Aniołów z Lubartowa (wolontariusze-uczniowie z II LO w Lubartowie)
- Polski Komitet Pomocy Społecznej w Lublinie
- Lubelski Bank Żywności

Jacek Bury, Członek Zarządu Fundacji Niepodległości/OHP Lublin