UROCZYSTOŚCI DNIA SOBORNOSTI UKRAINY W LUBLINIE
W święto narodowe Ukrainy – Dzień Jedności i Niepodległości Ukrainy, zwany Dniem Sobornosti Towarzystwo Ukraińskie w Lublinie – na czele z Prezesem Grzegorzem Kuprianowiczem - jak co roku wraz z Konsulatem Generalnym Ukrainy zorganizowało 22 stycznia jego uroczyste obchody.
W Lublinie tradycyjnie odbyły się pod pomnikiem ku czci żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej (tzw. petlurowcy) na cmentarzu prawosławnym przy ul. Lipowej. Najważniejszymi ich elementami były prawosławne nabożeństwa: żałobne za dusze ukraińskich żołnierzy oraz dziękczynne za Ukrainę.
Oczywiście szczególny wymiar nadała im dekada heroicznej walki – obrony Ukrainy przed moskalską agresją. Idea jedności stała się kamieniem węgielnym walki wyzwoleńczej narodu ukraińskiego w poprzednich dziesięcioleciach. Także dziś pozostaje podstawową wartością narodu ukraińskiego walczącego o powrót ziem wschodnich spod okupacji kacapskiej pod uznaną międzynarodowo jurysdykcje państwa ukraińskiego. Ukraińcy znowu, jak przed stu laty muszą walczyć o swoją wolność, o prawo do istnienia… Walczą nie tylko dosłownie w obronie przed zniszczeniem państwa i narodu, ale również osłaniając Europę przed kremlowskim niepohamowanym imperializmem.
Przedstawiciele społeczności Ukraińskiej w Lublinie i uchodźców po 24 II 2022 r. , a także władz wojewódzkich Lubelszczyzny i Miasta Lublin oraz dowództwa Międzynarodowej Litewsko - Polsko – Ukraińskiej Brygady im. Wlk. Hetmana K. Ostrogskiego złożyli wieńce przy pomniku. Przedstawiciel Fundacji Niepodległości tradycyjnie zapalił biały i czerwony znicz.
Fotorelacja z wydarzenia poniżej:
Czytaj więcej: UROCZYSTOŚCI DNIA SOBORNOSTI UKRAINY W LUBLINIE
GLORIA VICTIS
„Mógłbym nazwać swe dzieciństwo sielskim anielskim, gdyby nie świeże wspomnienie o klęsce narodowej 1863 roku.” Józef Piłsudski
Pamiętajmy jednak, że to właśnie owo wspomnienie motywowało Marszałka do czynu niepodległościowego, który zwieńczył się odzyskaniem przez naszą Ojczyznę Niepodległości.
Przedstawiciele FN wraz z Rodzinami zapalili w te dni białe i czerwone znicze w wielu miejscach upamiętnienia walk i męczeństwa związanych z Powstaniem Styczniowym. Były to m.in.: Wzgórze Polak (związane z Bitwą pod Panasówką), Zwierzyniec (cmentarz Powstańców), Szczebrzeszyn (grób Powstańców zmarłych w tamtejszym szpitalu), Nowy Staw (mogiły „Ćwieków” poległych w Bitwie pod Brzezinami), oraz w Lublinie pod Krzyżem Powstańczym na Biernackiego, pomnikiem przy Poczekajce, Pomnikiem Powstańców w miejscu ich straceń, przy dzisiejszej ul. Gen. Mariana Langiewicza, a także pod Grobowcem Powstańców na cmentarzu przy Lipowej. Fotorelacja aut. Lucyny Omieczyńskiej, Piotra Głuchowskiego - Fedirko, Sylwii Kieruzel oraz Jana Fedirko na tej stronie w zakładce Multimedia/Galeria:
https://www.fundacja-niepodleglosci.pl/multimedia/2817-161-rocznica-wybuchu-powstania-styczniowego-na-lubelszczyznie
Zapraszamy serdecznie na lubelskie obchody 161. Rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w Lublinie 22 stycznia 2024 r. (poniedziałek) – program poniżej:
„GDY TRĄBKI BOJOWEJ ROZLEGNĄ SIĘ SURMY”
Dołączając się do zaproszenia na obchody 161. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego oraz 50 rocznicy śmierci gen. Karola Ziemskiego w Nasutowie i Nowym Stawie przypominamy o możliwości otrzymania publikacji z tym związanej.
Posiadamy dosłownie ostatnie egzemplarze wydawnictwa „POCZET BOHATERÓW POWSTANIA STYCZNIOWEGO NA LUBELSZCZYŹNIE w 160. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego”.
https://www.fundacja-niepodleglosci.pl/9-dziaalno/aktualnoci/2712-wydalismy-poczet-bohaterow-powstania-styczniowego-na-lubelszczyznie
Publikacja ta w przystępny sposób choć po części przedstawia wkład naszego regionu - jednego z aktywniejszych obszarów walk powstańczych – w największy zryw niepodległościowy podczas zaborów. Wydawnictwo zawiera m.in. graficzne biogramy ośmiu spośród wielu bohaterskich Powstańców związanych z Lubelszczyzną.
W dużej mierze oparte jest na losach V Oddziału Wojsk Narodowych Województwa Lubelskiego Kajetan Cieszkowskiego „Ćwieka”. (Jedynej jednolicie umundurowanej partii powstańczej podczas tego zrywu niepodległościowego). Dziś dzieje „Ćwieków” odtwarzają grupy rekonstrukcji historycznej z Nasutowa (afiliowana przy Towarzystwie Patriotyczne im. gen. Karola Ziemskiego) oraz Stowarzyszenie Historycznemu im. Piątego Oddziału Wojsk Narodowych Województwa Lubelskiego zwanego "Ćwiekami" ze Starościna. Więcej nie tylko o tym w publikacji. Zapraszamy do lektury.
Zainteresowanych otrzymaniem publikacji zapraszamy do kontaktu z Fundacją.
„Gdy trąbki bojowej rozlegną się surmy,
Gdy wokół rozebrzmi już broń…”
Na rozwiązanie Armii Krajowej
19 stycznia 2024 przypada 79. rocznica samorozwiązania Armii Krajowej. Odbyło się ono na rozkaz Komendanta Głównego AK gen. bryg Leopolda Okulickiego ps. "Niedźwiadek", wydany w jego zakonspirowanej kwaterze w Częstochowie [treść rozkazu - w sekcji "Więcej"]
Jako komentarz - przypominamy wiersz, jaki na wieść o tym wydarzeniu napisał Kazimierz Wierzyński, przebywający na emigracji w Nowym Jorku.
Na rozwiązanie Armii Krajowej
Za dywizję wołyńską, nie kwiaty i wianki -
Szubienica w Lublinie. Ojczyste Majdanki.
Za sygnał na północy, bój pod Nowogródkiem -
Długi urlop w więzieniu. Długi i ze skutkiem.
Za bój o naszą Rossę, Ostrą Bramę, Wilno -
Sucha gałąź lub zsyłka na rozpacz bezsilną.
Za dnie i noce śmierci, za lata udręki -
Taniec w kółko: raz w oczy a drugi raz w szczęki.
Za wsie spalone, bitwy, gdzie chłopska szła czeladź -
List gończy, tropicielski: dopaść i rozstrzelać!
Za mosty wysadzone z ręki robotniczej -
Węszyć gdzie kto się ukrył, psy spuścić ze smyczy.
Za wyroki na katów, za celny strzał Krysta -
Jeden wyrok: do tiurmy. Dla wszystkich. Do czysta!.
Za Warszawę, Warszawę, powstańcze zachcianki -
Specjalny odział śledczy: "przyłożyć do ścianki".
* * *
Zwinąć chorągiew z masztu. Krepą jest zasnuta
Za dywizję Rataja, Okrzei, Traugutta.
Pociąć sztandar w kawałki. Rozdać śród żołnierzy,
Na drogę, niech go wezmą. Na sercu niech leży.
8 lutego 1945
50. ROCZNICA ODEJŚCIA NA WIECZNĄ WARTĘ GENERAŁA K.J. ZIEMSKIEGO
„Odchodzi od nas obywatel-żołnierz, szermierz Wolności, Prawdy, Dobra i Piękna.” Tak w jednym z nekrologów żegnano gen. Karola Jana Ziemskiego zmarłego na wychodźstwie w Londynie.
17 I 2024 roku mija pół wieku kiedy to na wieczną wartę odszedł jeden z najznamienitszych synów ziemi Lubelskiej - generał brygady Karol Ziemski ps. „Wachnowski”. Urodzony 27 maja 1895 r. w Nasutowie (obecnie gmina Niemce, Powiat Lubelski Ziemski). Edukację rozpoczął w Nasutowie, zaś od 1906 roku uczęszczał do Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Lublinie, gdzie w czerwcu 1914 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. Po wybuchu I wojny światowej ukończywszy szkołę oficerską w Kijowie (armii carskie) w styczniu 1918 roku zgłosił się do I Korpusu Polskiego gen. Dowbór-Muśnickiego. Wraz z odzyskaniem niepodległości na ochotnika zaciągnął się do Wojska Polskiego. Organizował Warszawski Batalion Legii Akademickiej. Wkrótce wyruszył na front do Galicji. W stopniu porucznika brał udział w walkach o Lwów, już jako kapitan w wojskach liniowych walczył podczas wojny z moskalskimi bolszewikami. Jako oficer dyplomowany Sztabu Generalnego WP wykładał w Wyższej Szkole Wojennej. We wrześniu 1939 na czele 36 pułkiem piechoty Legii Akademickiej broni twierdzy Modlin. Po powrocie do stolicy z niewoli niemieckiej (jako ranny zostaje z niej zwolniony) rozpoczął działalność konspiracyjną zostając komendantem oddziałów bojowych Polskiego Związku Wolności. Przyjął pseudonim Wachnowski. Napisał podręcznik taktyki „Instrukcja walki powstańczej”. Po wybuchu Powstania Warszawskiego dowodził Grupą Północ Armii Krajowej i obroną Starego Miasta. We wrześniu 44 r. został mianowany na zastępcę dowódcy Powstania. Po wyzwoleniu z obozu jenieckiego objął kierownictwo Polskiej Misji Łącznikowej w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec. Po wojnie pozostał na emigracji. W Londynie współorganizował Stowarzyszenie Polskich Kombatantów i Koła AK. W 1963 powołany do Rady Narodowej na uchodźstwie. W 1964 roku mianowany przez gen. Wł. Anders do stopnia generała brygady.
Kawaler Orderów: Krzyż Kawalerski Polonia Restituta, Krzyż Virtuti Militari IV i V klasy. Odznaczenia: Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż AK, Krzyż Kombatancki.
Jak czytamy we wspomnianym nekrologu: „Jego życie pozostaje dla nas przykładem ofiarnej i bezinteresownej służby Polsce”.
Sumptem Fundacji Niepodległości w nasutowskim kościele dziesięć lat temu odsłonięto tablicę pamiątkową „Wachnowskiego” (foto poniżej – w rozwinięciu tej informacji).
Dorobek naszego bohatera stara się kontynuować, a zwłaszcza przekazywać dla młodego pokolenia Towarzystwo Edukacji Patriotycznej gen. K. Ziemskiego w Nasutowie.
Biogram Generała (powstały w ramach projektu FN Rok Żołnierzy Tułaczy – 2014) poniżej:
Czytaj więcej: 50. ROCZNICA ODEJŚCIA NA WIECZNĄ WARTĘ GENERAŁA K.J. ZIEMSKIEGO
OPŁATEK LUBELSKICH ORGANIZACJI I ŚRODOWISK NIEPODLEGŁOŚCIOWYCH
„Bóg się rodzi, moc truchleje. Pan niebiosów objawiony…” kolęda „Pieśń o Narodzeniu Pańskim” autorstwa Franciszka Karpińskiego – poety wywodzącego się z kresów – rozpoczęła tradycyjne noworoczne spotkanie w Trybunale Koronnym.
Spotkanie opłatkowe z władzami miasta Lublina organizacji kombatanckich, kresowych, niepodległościowych miało miejsce we wtorek 16 stycznia br. Podziękowania i życzenia noworoczne do licznie zebranych skierował Wiceprezydent Miasta Lublin M. Banach oraz Przewodniczący Rady Miasta J. Pakuła. Po wspólnej modlitwie nastąpiło wzajemne składanie życzeń przy łamaniu się opłatkiem oraz kolędowanie.
Była to również okazja do wręczenia odznaczeń Prezydenta Miasta „Zasłużony dla Miasta Lublina”. Otrzymali je lubelscy kombatanci i działacze niepodległościowi m.in.: J. Krzyżanowski (wieloletni przewodniczący WROPWiM), Z. Nasalski (wieloletni dyr. Muzeum na Zamku) , J. Adamski (Prezes Fundacji Pomocy Szkołom Polskim na Wschodzie im. T. Goniewicza) oraz K. Choina i J. Godlewski, a także M. Wątorski działacze NSZZ SOLIDARNOŚĆ (wieloletni Członkowie Zarządu Regionu Środkowo-Wschodniego).
Całość zakończył poczęstunek, który stanowił przedłużenie rozmów i sprzyjał kolejnym spotkaniom.
Korzystając z okazji składamy wszystkim jeszcze raz noworoczne życzenia błogosławieństwa Bożego. Niech się darzy!
Czytaj więcej: OPŁATEK LUBELSKICH ORGANIZACJI I ŚRODOWISK NIEPODLEGŁOŚCIOWYCH
LWOWSKA SPÓŁKA GAZOLINA - NA ANTENIE RADIA LUBLIN
Na stronach internetowych Radia Lublin jest już dostępny reportaż radiowy red. Magdy Grydniewskiej "Lwowska Spółka Gazolina", który swoją antenową premierę miał 9 stycznia 2024 r., w wieczornym paśmie reportażowym lubelskiej rozgłośni. Materiał jest efektem rozmów Autorki z potomkami twórców spółki (prawnukiem Mariana Wieleżyńskiego - Zbigniewem Jamrozem i wnuczką dyrektora Bronisława Wojciechowskiego - Teresą Bochwic) oraz z historykami z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (dr.hab. Tomaszem Nowickim i dr.hab. Piotrem Rachwałem), którzy na zaproszenie Fundacji Niepodległości badali dzieje Gazoliny. Okazją do nawiązania kontaktów reportażystki z rozmówcami była konferencja naukowa „Wspólna praca, wspólny plon – sukces spółki paliwowej Gazolina w II RP”, którą zorganizowaliśmy w październiku ubiegłego roku.
Konferencja poświęcona była dokonaniom twórców Spółki Gazolina SA – powołanej do życia w 1912 roku przez Mariana Wieleżyńskiego i Władysława Szaynoka, którzy jako pierwsi w Europie skroplili gaz ziemny i przesłali go rurociągiem w Zagłębiu Drohobyckim.
Świadomi potencjału finansowego przedsięwzięcia, pragnęli ochronić spółkę przed przejęciem przez obcy kapitał, aby pozostała ona w polskich rękach – zdecydowali więc oprzeć się na nowatorskim w tamtych czasach akcjonariacie pracowniczym.
W efekcie stworzyli potężne przedsiębiorstwo paliwowe, które miało znaczący udział w budowaniu potencjału ekonomicznego odrodzonej Rzeczypospolitej.
Konferencja została zrealizowana jako element projektu „Badania i upowszechnienie nowatorskich dokonań gospodarczych i społecznych Spółki Gazolina w II RP” dofinansowanego przez Ministra Nauki i Edukacji w ramach programu Nauka dla Społeczeństwa (nr identyfikacyjny: NdS/550914/2022/2022).
Link do strony internetowej, na której dostępny jest radiowy reportaż: https://radio.lublin.pl/2024/01/09-01-2024-magda-grydniewska-lwowska-spolka-gazolina/
Czytaj więcej: LWOWSKA SPÓŁKA GAZOLINA - NA ANTENIE RADIA LUBLIN
ZMARŁ ADAM CHŁOPEK
Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość, że w czwartek 11 stycznia 2024 r. odszedł do wieczności Adam Chłopek – pedagog, społecznik, strażnik tożsamości narodowej, wielki orędownik polskości na Ukrainie.
Założyciel i dyrektor Polskiej Sobotniej Szkoły im. św. Królowej Jadwigi w Drohobyczu, funkcjonującej od 1993 r.; Członek Zarządu Federacji Organizacji Polskich na Ukrainie od 2000 r.; Prezes Zjednoczenia Nauczycieli Polskich na Ukrainie i inicjator powstania oraz dyrektor Ogólnoukraińskiego Metodyczno - Koordynacyjnego Centrum Nauczania Języka i Kultury Polskiej przy Zjednoczeniu Nauczycieli Polskich od 1998 r.; inicjator utworzenia Domu Polskiego w Drohobyczu.
Z pasją i bezinteresownie od wielu lat działał na rzecz budowy polskiej wspólnoty na Ukrainie w ramach organizacji, które w dużej mierze powstały z jego inicjatywy. Działalność Adama Chłopka przede wszystkim koncentrowała się na terenie Drohobycza i obwodu lwowskiego, ale poprzez udział w ogólnoukraińskich instytucjach oświatowych, oddziaływał na cały kraj. Jego działalność dydaktyczna służyła pomocą szkołom polskojęzycznym na Ukrainie. Z jego inicjatywy i dzięki jego zaangażowaniu Związek Nauczycieli Polskich na Ukrainie pozyskał w 2000 r. nieruchomość przy ul. Truskawieckiej 9 w Drohobyczu, która po przeprowadzeniu remontu kapitalnego stała się siedzibą ZNPnU i Domu Polskiego, a także Izby Pamięci Bruno Schulza.
Fundacja Niepodległości miała zaszczyt współpracować z Adamem Chłopkiem od wielu lat, przede wszystkim na niwie prac konserwatorskich dotyczących polskiego dziedzictwa kulturowego. To z jego inicjatywy, od 2013 r., prowadzone były systematyczne prace zabezpieczające przy nagrobkach i obiektach pochodzącego z końca XVIII w. dawnego cmentarza rzymskokatolickiego w Drohobyczu . We współpracy z polskim Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przy wsparciu logistycznym Fundacji Niepodległości, do 2020 r. zorganizował zabezpieczenie ponad 500 nagrobków oraz remont kaplic grobowych Neumannów i Nahlików. W 2017 r. zainicjował program badań i konserwacji XVIII w. polichromii w kościele parafialnym (pochodzącym z XV w.) pw. Wniebowzięcia NMP, św. Krzyża i św. Bartłomieja w Drohobyczu. W efekcie m. in. starań Adama, w 2019 r., został wykonany pierwszy etap konserwacji polichromii w kaplicy św. Anny tego kościoła. Prace będą kontynuowane w przyszłości. W 2018 r. przeprowadził remont I kondygnacji dzwonnicy przy tym kościele, adaptując pomieszczenie na potrzeby wystaw czasowych. Również z jego inicjatywy wykonano konserwację ołtarzy – barokowego i neobarokowego oraz rokokowej ambony – w kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia NMP w Rudkach.
We współpracy z parafią zorganizował na terenie kościelnym Izbę Pamięci Aleksandra Fredry.
Wszechstronna działalność Adama była dostrzegana i doceniana – otrzymał wiele odznaczeń i wyróżnień, m.in. został odznaczony przez prezydenta RP Andrzeja Dudę Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w rozwijaniu polskiego systemu oświatowego, za działalność na rzecz polskiej mniejszości narodowej na Ukrainie”.
Adam Chłopek był nie tylko znakomitym pedagogiem, społecznikiem oraz propagatorem oświaty i kultury polskiej na Ukrainie. Przez osoby, które miały z nim styczność zostanie zapamiętany jako dobry, ciepły i pełen życzliwości wspaniały człowiek. Niech spoczywa w Pokoju!
Piotr Mazur
LUBLIN UCZCZENIE POLSKICH POWSTAŃ
9 stycznia br. w Lublinie będą miały miejsce uroczystości uczczenia 105. rocznicy zwycięstwa Powstania Wielkopolskiego , 85. rocznicy śmierci Romana Dmowskiego i Wojciecha Korfantego, 150. rocznicy urodzin Wincentego Witosa, a także oraz 100. rocznicy reformy walutowej
Wydarzenie organizuje Społeczny Komitet złożony z kilkudziesięciu organizacji obywatelskich z udziałem m.in. Fundacji Niepodległości.
W ramach wydarzenia 27 grudnia ubr. w południe miało miejsce uroczyste złożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod Pomnikiem Nieznanego Żołnierza na Placu Litewskim upamiętniające 105. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego.
Serdecznie zapraszamy!
Program uroczystości – w ramach obchodów stulecia odbudowy Państwa Polskiego - poniżej: